گروه سیاسی مشرق - رسانه‌های مکتوب همواره نقش عمده‌ای در هدایت افکار عمومی و جریان سازی رسانه‌ای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامه‌ها، جایگاه ویژه‌ای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامه‌های متعلق به جریان اصلاح‌طلب می‌پردازد.


روزنامه های اصلاح طلب روز دوشنبه را با تمرکز بر دیدار حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی و علی لاریجانی در مشهد مقدس آغاز نمودند و از آن به عنوان «ائتلاف برای مبارزه با تندروی» یاد کردند. از سوی دیگر رسانه های مکتوب این جریان سیاسی خبر از حضور حزب کارگزاران سازندگی زیر چتر اصلاحات برای انتخابات مجلس آینده دادند، این سخنان حسین مرعشی از اعضای برجسته حزب کارگزاران سازندگی در حالی بیان می شود که چند روز قبل در گفت‌وگو با  روزنامه آرمان بیان داشته بود « اصلاح‌طلبی مشی و منش خودش را دارد! ما متحد دولت هستیم اما اصالت خودمان را هم حفظ می‌کنیم و قطعا در انتخابات هم حرف خودمان را خواهیم زد.» همچنین این فعال سیاسی خواهان ترمیم کابینه دولت یازدهم شد، این اظهارات در حالی صورت می گیرد که بهارستان‌نشین‌ها به دلیل تمایل به ترمیم کابینه و افزایش بازدهی دولت تدبیر و امید متهم به تندروی می شوند

1.روزنامه مردم سالاری
 
«رئیس جمهور به نیویورک می رود» تیتری است که روزنامه مردم سالاری برای انعکاس دومین سال پیایی حضور آقای حسن روحانی در نیویورک، انتخاب کرده است.

•    اسبان‌هاي آرام، گشت‌هاي سيار ناآرام

روزنامه مردم سالاری در صفحه سیاسی خود با قلم محسن فرامرزی به بررسی شرایط مقابله با بد حجابی، سخنان رئیس جمهور در این باره و فراخون عمومی انصار حزب الله به نیروهایش برای انجام امربه معروف و نهی از منکر در سراسر کشور پرداخته است؛ محسن فرامرزی در یادداشت« اسبان‌هاي آرام، گشت‌هاي سيار ناآرام» نوشت« «ون»،«پاسبان»،«گشت موتوري» يا«راهكار علمي». رويكردهاي مقابله با مشكلات فرهنگي، انصار حزب‌الله را در مقابل دولت و قانون قرار داده است. دولتي كه با راي اكثريت مردم به دنبال تحقق شعارها و وعده‌هاي خود است. وعده‌هايي كه به هيچ وجه خوشايند انصار نيست. چندي پيش عبدالحميد محتشم از آغاز به كار تيم‌هاي گشت انصار خبر داد و در ديدار چند روز پيش اعضاي انصار حزب الله از خانواده شهيد خليلي، محتشم با اعلام رسمي آغاز به كار گروه‌هاي سيار انصار گفت: شهادت غريبانه برادرمان، اراده حزب الله را براي آغاز يك حركت منسجم به حركت درآورد و اكنون قصد بر اين است تا با وجود همه حملات شبانه روزي معاندان و منافقان براي مجريان ام الفرائض ، شيوه انجام عمليات به گونه اي باشد كه مفسدان را كه به دليل فضاي تسامح تجري يافته اند منكوب و حاميان آنان را از صحنه عمل حذف كند.»

2. روزنامه ابتکار
 
روزنامه ابتکار با تیتر یک « راه مقابله با داعش از ایران می گذرد» روانه پیشخوان شده است؛ این روزنامه در ادامه این تیتر نوشت« اما باوجود مخالفت‌هاي کري براي حضور ايران در کنفرانس پاريس ريچارد هاس رئيس شوراي روابط خارجي آمريکا در گفتگو با تارنماي رسمي اين شورا، گفت که دولت اوباما براي شکست قطعي داعش به کمک ايران، روسيه و دولت بشار اسد نياز خواهد داشت.ريچار هاس گفت: ما براي شکست داعش، نه تنها به کشورهاي عربي، بلکه به ايران و روسيه هم نياز خواهيم داشت.وي افزود: شايد نياز باشد که با دولت بشار اسد هم، هرچند به صورت مشروط، به تفاهم‌هايي برسيم. در اين صورت، لازم است که يک گروه تماس يا گروهي رسمي تر تشکيل شود که آن وقت، حتما به ايران و روسيه نياز خواهيم داشت.»

•    ناطق نوری در میانه اصلاحات و اصولگرایی

روزنامه ابتکار در صفحه سیاسی خود به بازتاب سخنان عضو مطرح حزب کارگزاران سازندگی پرداخته است؛ حسین مرعشی در ابتدا به انتقاد از عدم تناسب برخی همکاران روحانی با شعارهای ایشان در دوران انتخابات می پردازد و سپس به کنش سیاسی ناطق نوری، خاتمی و هاشمی در شرایط نوین سیاست داخلی اشاره می نماید و گفت« در مورد اينکه الزاما همه اين افراد در کنار هم قرار بگيرند، نمي‌توان از هم‌اکنون نظر داد اما تا امروز هنوز ناطق نوري قانع نشده است که در جريان اصول‌گرايي حرکتي را آغاز کند.البته ما هم از پراکندگي و افتراقي که در جبهه اصول‌گراست، راضي نيستيم. »

3. روزنامه شرق
 
روزنامه شرق دوشنبه را با تیتر«روحانی به نیویورک می رود » آغاز کرد.

•    رمزگشایی از «نه» به «ائتلاف»

داوود محمدی، سردبیر روزنامه شرق در سرمقاله این روزنامه به تحلیل عدم حضور جمهوری اسلامی ایران در ائتلاف 40 کشور جهان برای مبارزه با داعش پرداخته است؛ سردبیر روزنامه شرق نوشت« برای عضویت ایران در ائتلاف جهانی ضد«داعش»، منافعی قابل‌تصور است که تنش‌زدایی با آمریکا، بهره‌برداری از بهبود روابط در مذاکره حساس هسته‌ای، تبدیل‌شدن به بازیگر محوری منطقه و تسریع در کوتاه‌شدن رفع شر «داعش»، در زمره این منافع است. اما ایران نیز نگرانی‌های خاص خود را دارد. پذیرش رهبری آمریکا در مبارزه با تروریسم، آن‌هم در وضعیتی که تهران، پیدایش و رشد گروه‌های تروریستی امثال «داعش» را مرهون حمایت و سرمایه‌گذاری مالی و تسلیحاتی «واشنگتن» و برخی کشورهای مرتجع منطقه می‌داند، برای ایران، دشوار به نظر می‌رسد. نکته بعدی، به نامشخص‌بودن اهداف نهایی ائتلاف جهانی ضد«داعش» بازمی‌گردد. زیرا احتمال قوی آن است که پس از پیچیدن نسخه «داعش» در عراق و سوریه، ائتلاف همچنان پابرجا بماند و کشورهای دیگری را در سیبل فشارها و عملیات خود قرار دهد. بسیج 40 کشور برای شکست‌دادن «داعش»، بیشتر از نیاز واقعی برای برخورد با گروهی تروریستی با مختصات «داعش» است و همین اردوکشی خیره‌کننده، ذهنیت منفی نسبت به اهداف بعدی ائتلاف را تقویت می‌کند و کشورهای منتقد را به این نتیجه‌گیری می‌رساند که کمک به ائتلافی که ممکن است در آینده، تغییر سمت داده و علیه کشور یاریگر وارد اقدام شود، با منطق ریسک دیپلماسی همخوان نیست.»


•    کارگزاران سازندگی زیر چتر اصلاحات

به فاصله چند روز از موضع گیری حسین مرعشی مبنی بر حضور در انتخابات آتی با حفظ «هویت» کارگزاران سازندگی، وی با چرخش موضع سخن از همکاری با اصلاح طلبان می دهد، روزنامه شرق در این موضوع نوشت« «ما (کارگزاران) در قالب اتحاد با اصلاح‌طلبان با محوریت سیدمحمد خاتمی در انتخابات حضور پیدا خواهیم کرد. هم‌اکنون هم جلساتی در شورای مشورتی خاتمی در همین راستا در جریان است که به‌موقع خود، سیاست‌های آن اعلام خواهد شد.»از این خبر چنین برمی‌آید که محوریت قرارگرفتن خاتمی و احتمالا آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی (آن‌طور که فرزند او محسن هاشمی چندی پیش با قراردادن تصویری از خاتمی، هاشمی و ناطق، محوریت این سه نفر را برای انتخابات مجلس خواستار شده بود) براساس تجربه موفق انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم است. رسیدن به یک‌گزینه واحد از سوی یک‌جریان سیاسی، غایت کار تشکیلاتی و حزبی است که در جریان انتخابات گذشته به ظهور رسید. اما نکته قابل‌تامل درباره انتخابات مجلس شورای اسلامی این است که دستیابی به اجماع برای انتخاباتی که تعدد و کثرت کاندیداها را دربر دارد قدری سخت و پیچیده به‌نظر می‌رسد. به‌ویژه اینکه این انتخابات از گستردگی حوزه‌های انتخابیه هم برخوردار است و اینجاست که نحوه بستن و نهایی‌کردن فهرست‌های انتخاباتی برای هر حوزه انتخابیه‌ای از اهمیت بالایی برخوردار است.»

4. روزنامه اعتماد
 
روزنامه اعتماد با تیتر « آغاز گشت ارشاد انصار حزب الله» که حاوی اظهارات عبدالحمید محتشم، مسئول انصارحزب الله کشور است، روانه کیوسک مطبوعات کشور شده است. این روزنامه در ادامه بیان داشت« «با چهار هزار نيرو از هفته آينده به خيابان‌ها مي‌آيند.» اين برنامه انصار حزب‌الله براي اين روزهاي‌شان است كه ظاهرا هم جدي است. از هفته آينده با چهار هزار نيرو به خيابان‌ها مي‌آيند تا با بدحجابي مبارزه كنند. چهار هزار نيروي آنها در مساجد و توسط روحانيون آموزش ديده‌اند. سه هزار نيروي مونث دارند و هزار نيروي مذكر. كارت شناسايي هم ندارند و مي‌گويند كارت براي نيروهاي حكومتي است. صورت مساله مورد نظر منتقدان را نادرست مي‌دانند و معتقدند زماني كه به خيابان‌ها بيايند منتقدان متوجه اشتباه‌شان مي‌شوند. تاكيد دارند كه در طرح سراسري‌شان خبري از «گرفتن» و «بردن» نيست. كارشان فقط «تذكر زباني» اما از نوع جدي‌اش خواهد بود. در خيابان‌هاي شمال شهر هم اگر خانم ساپورت‌پوش ببينند تنها به دادن تذكر اكتفا مي‌كنند اما معتقدند كه اين تذكر تاثيرگذار خواهد بود. انصارحزب‌اللهي‌ها در مورد علت اطمينان‌شان از تاثيرگذاري تذكرات‌شان توضيحي نمي‌دهند اما اعتقادات مخصوص به خودشان را دارند. آوردن چهار هزار نيرو به سطح خيابان‌ها براي مبارزه با بدحجابي را «ايثار» خودشان مي‌دانند تا نشان دهند نسبت به آنچه در جامعه رخ مي‌دهد بي‌تفاوت نيستند»

•    انتخاب وزیر علوم در شبکه اجتماعی

روزنامه اعتماد در صفحه سیاسی خود به نظرسنجی حسام الدین آشنا،مشاور رئیس جمهور در فیس بوک درباره انتخاب وزیر علوم آینده پرداخته است و نوشت« حسام‌الدين آشنا در صفحه فيس بوك خود مطرح كرده بتواند قدري سياست‌هاي آينده دولت در حوزه دانشگاه و وزارت علوم را مشخص كند. او از كاربران فيس بوك پرسيده «اگر قرار باشد شما وزير علوم و تحقيقات و فناوري را به رييس‌جمهور پيشنهاد بفرماييد چه كسي را معرفي مي‌كنيد؟» سپس سه شرط كلي را براي چنين فردي پيش كشيده است؛ «كسي كه هم مقبول دانشگاهيان باشد و هم بتواند راي مجلس را به دست آورد. هم بتواند توسعه علمي و فرهنگي دانشگاه‌ها را با قدرت دنبال كند.» دولتي‌ها مي‌دانند كه چه بخواهند و چه نخواهند بايد بتوانند با گزينه پيشنهادي خود نظر نمايندگان را جلب كنند. در آن سو نظر دانشگاهيان درباره انتخاب دولت و همين طور بحث شعارهاي رييس‌جمهوري در حوزه آموزش عالي و دانشگاه هم تاثير مستقيم بر پايگاه دولت و جريان اعتدال دارد.»

•    پاسخ تشکل نسل دوم اصلاحات به جلایی پور

روزنامه اعتماد در صفحه سیاسی خود به نامه یکی از طرفداران ندا به این روزنامه خبر می دهد که در پاسخ به نقد های جلایی پور، عضو حزب منحله مشارکت است در قسمتی از این یادداشت آمده است« جواني‌شان در بالاترين سطوح مديريتي سياسي بوده‌اند و اتفاقا هر گاه مي‌خواهند به فرزندان خود طعنه بزنند و آنها را متهم به كاهلي كنند! از افتخارات خود، وزيري و معاون وزيري و فرماندهي لشگر و عمليات در سنين جواني بين 25 تا 35 سالگي را به رخ مي‌كشند. هر چند كه برخي از همين نسل اولي‌هاي دوست داشتني و بسيار عزيز، از تندروي آن روزهاي خود ابراز ندامت كردند و نوشتند «پدر مادر ما باز هم متهميم» و شايد بر همين اساس آقاي جلايي‌پور در كنار برشمردن مصاديقي از تندروي‌هاي ناشي از «خامي» جواني، اينگونه نتيجه گرفته‌اند كه «به تعبير ديگر، در چند دهه گذشته جوانان اغلب وقتي به طور مستقل و بدون همراهي ميانسالان، رهبري سياسي كرده‌اند، عملا بيشتر به خير عمومي ضربه زده‌اند.» اگر از مطلق انديشي سوال برانگيز ايشان در اين نتيجه‌گيري بگذريم! اساسا اين برداشت از همه وقايع سال‌هاي ابتدايي انقلاب و اوايل دهه 80 خالي از اشتباه نيست چراكه اغلبِ رفتار جوانان انقلابي 57 همراه با تاييدات مكرر اكثر قريب به اتفاق رهبران ميانسال و موي سپيدان آن روزگار همراه بوده است و به نظر مي‌رسد آقاي جلايي پور تعمدا در جهت قوام‌بخشي به ادعاي خود تفسير و برداشتي سازگار با موضع‌گيري انتقادي خود در خصوص نداي ايرانيان را ارايه داده‌اند.»


5. روزنامه آرمان
 
این روزنامه اصلاح طلب با تیتر اصلی « مذاکرات بزرگان در شمال شرق» به انعکاس دیدار علی لاریجانی و حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی پرداخت.

•    نبض مذاکرات در شمال شرق کشور

روزنامه اصلاح طلب آرمان به دیدار حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی و علی لاریجانی در مشهد واکنش نشان داده است؛ این روزنامه در تحلیل این دیدار بیان کرد« علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی و آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در سفرشان به مشهد میهمان آیت‌ا... واعظ طبسی تولیت محترم آستان مقدس حضرت رضا(ع) شدند.‌ در این جلسه که در محل دفتر تولیت آستان قدس رضوی برگزار شد، درباره مباحث مهم داخلی و بین‌المللی بحث و تبادل نظر شد و رؤسای مجلس و مجمع تشخیص مصلحت نظام ناهار میهمان آیت‌ا... واعظ طبسی بودند. شاید بتوان انتخاب مشهد از سوی سه شخصیت تاثیرگذار را به دلیل اطمینان آنها از فضای آرام این شهر پس از استقرار دولت تدبیر و امید دانست. به هر حال در سال‌های گذشته و با توجه به فعالیت برخی اعضای جبهه پایداری در این استان احتمال هرگونه اتفاق و برهم‌زدن جلسات از سوی تندروها وجود داشت لذا این بزرگان برای برهم نخوردن آرامش مردمِ استانی که خود با مشکلات زیاد اقتصادی و اجتماعی مواجه بودند از سفر به مشهد صرفنظر می‌کردند اما اکنون با اطمینان از آرامش نسبی ترجیح می‌دهند به این شهر مهم سفر کنند. دلیل دیگر را می‌توان حضور آنها در بارگاه ملکوتی امام رضا(ع) و زیارت مرقد مطهر ایشان دانست.»

6. روزنامه ایران
 
روزنامه دولتی ایران با تیتر«موثرترین برخورد با حجاب کدام است» رهسپار پیشخوان مطبوعات کشور شده است؛این روزنامه در ادامه به بیان نظرات سخنگوی وزارت کشور درباره نحوه مبارزه با بی حجابی در جامعه می پردازد، حسین علی امیری درباره نسبت میان حجاب و عفیف بودن تصریح کرد« در اینجا باید با صدای بلند بگویم که بد حجابی به معنای «بد عفافی» یا «بی عفافی» نیست. ما خانم‌های عفیف زیادی در جامعه داریم که ممکن است حجابشان کامل و مناسب نباشد. لذا آنچه که بنده شخصاً به آن معتقد هستم، ترویج عفاف است. اگر عفاف ترویج شد، به دنبالش حجاب هم تکمیل می‌شود.  در موضوع عفاف و حجاب نباید شتابزده و با عصبیت برخورد کرد. این موضوع در بحث‌های اجتماعی خیلی عمیقی ریشه دارد و باید از ریشه حل شود.  با همه آنچه که عرض کردم ذکر این نکته هم ضروری است که ممکن است درصد بسیار ناچیزی نسبت به ارزش‌های اجتماعی و اعتقادات دینی عالماً و عامداً هنجار شکنی کنند که دستگاه‌های انتظامی و قضایی باید به وظیفه خود در این باره عمل کنند.»

7. روزنامه آفتاب یزد
 
روزنامه آفتاب یزد در شماره بیست و چهارم شهریور خود با تیتر اصلی« مانور اتحاد علیه تندروها» که به دیدار هاشمی رفسنجانی و علی لاریجانی اشاره دارد، روانه پیشخوان مطبوعات شد.

•    مخالفت با فرجی دانا یعنی تندرویی

روزنامه آفتاب یزد در گفت و گو با احمد نیک فر، عضو شورای مرکزی جامعه اسلامی مهندسین به بررسی جایگاه این تشکل و رئیس آن در آینده می پردازد؛ خبرنگار افتاب در قسمتی از این گفت وگو با بیان اینکه آقای باهنر از مسیر اعتدال پس از موافقت با استیضاح فرجی دانا خارج شده است، آن را نشان دهنده حرکت باهنر و به ویژه جامعه اسلامی مهندسین به سمت اصولگرایی تندرو خواند و نیک فر در پاسخ بیان داشت«تاثیر آقای باهنر بر رای عدم اعتماد هیچ ربطی به تندروی یا کندروی جامعه اسلامی مهندسین ندارد. ما اصولگرا را کسی می دانیم که دیدگاه های امام و رهبری را برای اداره نظام قبول داشته باشد. در مورد بحث عدم رای اعتماد به وزیر علوم کل اصولگرایان انتقاداتی به عملکرد ایشان داشتند. اصلا رای عدم اعتماد ربطی به اصولگرایان تند و کند ندارد»